Nguyên nhân lật cầu Chu Va 6 (ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu)

Hôm nay (6/3), báo cáo với Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng, Tổ điều tra độc lập cho biết, nguyên nhân lật cầu Chu Va 6 (ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) không phải do quá tải.
Trước đó, trả lời báo chí, chính quyền địa phương tại Lại Châu cho rằng, cầu lật là do đoàn người đưa tang quá đông, gây quá tải. Một số lãnh đạo tỉnh Lai Châu cũng cho rằng, cầu chỉ có tải trọng 1,5 tấn nhưng gần 50 người đi đám ma đứng trên câu khiến sức nặng vượt quá chỉ số này.
Theo Tổ điều tra của Bộ, bộ phận ắc neo tăng đơ bị gãy đã được chế tạo sai so với thiết kế. Ắc neo này phải được thiết kế với tiết diện 50cm², nhưng thực tế tại hiện trường chỉ khoảng 24cm². Bản thiết kế lưu ý, ắc neo phải được chế tạo bằng phương pháp khoan tạo lỗ, không được dùng phương pháp gia nhiệt, để đảm bảo không bị biến dạng vật liệu.
Nhưng qua kiểm tra, Tổ điều tra phát hiện, ắc neo đã được chế tạo bằng phương pháp gia nhiệt thổi xuyên chiều dày. Điều này dẫn đến biến đổi tính chất cơ lý của vật liệu, giảm khả năng chịu lực, gây đứt đột ngột.
Tổ điều tra cũng cho hay, cầu có thể chịu được tải trọng hơn 11 tấn. Đoàn người đi đưa đám ma cũng không đi đều nên không thể tạo ra lực cộng hưởng. Vì vậy, tổ điều tra loại bỏ nguyên nhân lật cầu do đoàn người đi trên cầu gây quá tải.
Trả lời chúng tôi, kỹ sư Phan Xuân Đại (giảng viên về cầu – Đại học Dân lập Phương Đông) cho biết: Theo tiêu chuẩn, tải trọng cầu bộ hành phải đạt khoảng 3 kN/m². Nghĩa là, cứ 1m² cầu có thể chịu tải trọng của khoảng 4 người. Trong khi đó cầu Chu Va dài 54m và rộng 2m. Tổng diện tích cầu là 108m². Vậy số người đi trên cầu có thể rất nhiều. Theo kỹ sư này, lấy lý do tải trọng ghi trên cầu 1,5 tấn rồi cho rằng số người qua cầu quá đông, gây quá tải là không đúng.
ThS. Chu Viết Bình (Phó trưởng Bộ môn Cầu hầm - Đại học GTVT Hà Nội) cho biết, tải trọng cầu bộ hành phải được tính trên mét vuông mặt cầu. Tính tương đối, cầu đi bộ phải đạt tiêu chuẩn 300kg/m².
Theo ông Bình, cầu Chu Va 6 không thiết kế cho xe đi lại nên tất nhiên phải ghi giới hạn tải trọng xe qua. Ông Bình không đánh giá sự cố lật cầu Chu Va 6 có phải do quá tải trọng hay không. Bởi ngoài số người đi trên cầu còn có thể có những vật nặng mang theo. Việc này do cơ quan chức năng giám định.
"Với người đi không, tải trọng cầu bộ hành không bao giờ hạn chế số người. Cứ dắt tay nhau mà đi!" - ThS. Bình nói.
Một vấn đề khác đang được xem xét là công nghệ chế tạo dẫn đến suy giảm vật liệu của ắc neo. Tổ điều tra của Bộ GTVT cho hay, phải giám định bằng phân tích quang phổ để xác định độ cứng của ắc neo.
Tại cuộc họp với Tổ điều tra sáng nay, Bộ trưởng Đinh La Thăng nói rằng, sẽ đề nghị cơ quan công an khởi tố vụ án lật cầu Chu Va 6.
Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết, Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng cũng yêu cầu nhanh chóng tìm ra nguyên nhân, xử lý trách nhiệm các đơn vị liên quan.
“Chúng ta đang nợ người dân Chu Va một lời xin lỗi, một kết luận nguyên nhân rõ ràng vụ lật cầu. ” – Bộ trưởng Thăng nói tại cuộc họp.


Trước đó, trong thông cáo báo chí của Bộ GTVT sau 10 ngày xảy ra vụ lật cầu, Tổ công tác kỹ thuật cũng đã nói đến việc ắc neo cầu Chu Va 6 bị giảm khả năng chịu lực so với thiết kế.
Thông cáo nêu rõ: Theo thiết kế, bộ phận ắc neo tăng đơ làm bằng vật liệu thép đúc có khả năng chịu lực 100 tấn/1 bên, tổng khả năng chịu lực là 200 tấn, lớn hơn khả năng chịu lực yêu cầu 6,1 lần. Tuy nhiên qua kiểm tra, Tổ công tác kỹ thuật của Bộ nhận thấy, ắc neo nói trên có hiện tượng phá hoại giòn, đứt vỡ đột ngột. Bề mặt lỗ chốt ắc neo phía trong lồi lõm, có biểu hiện được gia công tạo lỗ bằng cách gia nhiệt thổi xuyên chiều dày, làm thay đổi tính chất cơ lý của vật liệu, giảm khả năng chịu lực.