Tuyển sinh năm 2014 - Sinh viên có thể dự thi ít nhất 3 trường đại học

- Là trưởng ban chỉ đạo kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng, ông nói gì về quyết định bỏ kỳ thi 3 chung, tiến dần đến 3 riêng?

- Kỳ thi 3 chung đã kéo dài hơn 10 năm, do nhu cầu đổi mới phù hợp với Luật giáo dục đại học nên chúng ta phải đổi mới. Năm 2010, khi kỳ thi 3 chung vẫn còn phù hợp, Bộ trưởng Giáo dục đã yêu cầu các trường đại học trọng điểm xây dựng phương án thi riêng.

Quá trình đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đang bước đầu được thực hiện, chuyển phương pháp dạy đọc chép sang hướng dẫn học sinh, đánh giá đúng năng lực. Vì vậy, thi tuyển sinh cũng phải thay đổi để định hướng cho giáo viên, học sinh cách dạy và học. Khi trao quyền tự chủ cho nhà trường, tuyển sinh là công việc chuyên môn của trường đó nên các trường tự thực hiện là phù hợp với xu thế chung.

Tổ chức thi riêng, cách ra đề, phương thức thi, cách đánh giá xét tuyển sẽ khác thời 3 chung. Các trường phải kiểm tra được năng lực của học sinh phù hợp với yêu cầu đào tạo. Thi môn nào, chỉ thi hay vừa thi vừa xét tuyển là quyền của các trường để không bỏ sót những em có năng lực. Các trường có 3 năm để chuẩn bị, sau đó phải tự tổ chức thi riêng. 

- Có ý kiến cho rằng tự chủ tuyển sinh là hình thức thương mại hóa giáo dục?

- Chúng ta đang vấp phải một số sai lầm về đào tạo khiến thị trường lao động quay lưng. Đối tượng bị tổn hại nhiều nhất là sinh viên. Bộ giao quyền tự chủ cho các trường nhưng đồng thời từng cơ sở phải gắn với tự chịu trách nhiệm. Tự chủ không phải để lấp đầy chỉ tiêu tuyển sinh mà là giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, nâng cao thương hiệu của mình.

Bài học cay đắng nhất ở một số cơ sở giáo dục là không có được ngưỡng đào tạo chất lượng dẫn đến chất lượng kém. Đây cũng là cơ hội cho các trường ngoài công lập thể hiện chất lượng, thương hiệu của mình.

Bộ cũng yêu cầu các trường công khai chuẩn đầu ra. Sắp tới, khi các trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục hoạt động, những trường đào tạo kém, không đáp ứng yêu cầu sẽ được thông báo rộng rãi và có hướng xử lý.

- Các trường muốn thi riêng nhưng khó khăn trong việc làm đề thi, Bộ có hướng hỗ trợ như thế nào? 

- Mục đích thi riêng là để thí sinh có thể khẳng định được năng lực của mình và các trường chọn phương án tuyển sinh đáp ứng yêu cầu mà thi 3 chung không làm được. Bản chất đổi mới lần này là thay đổi căn cơ cách ra đề thi. Chúng ta phải nghĩ ra cách thi khác để hạn chế bất cập trong quá khứ và đạt được mục tiêu của đổi mới tuyển sinh.

Làm đề thi là nhiệm vụ của trường, bộ sẽ không làm giúp. Các trường có thể tự ra đề hoặc kết hợp với các trường có cùng ngành nghề để ra đề.

- Lời khuyên của Thứ trưởng cho các em học sinh lớp 12?

- Học sinh hãy hoàn toàn yên tâm, cứ học tập bình thường và không phải lo lắng, băn khoăn. Dù thi chung hay riêng thì kiến thức vẫn nằm trong phạm vi được học. Việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh cũng không thuộc vào việc thi chung hay riêng mà dựa vào năng lực của nhà trường.

Trong tương lai, các em phải thích nghi với cách học, cách thi mới. Ngày 10/2/2014 là hạn cuối nộp đề án và ngày 10/3 Bộ sẽ công bố danh sách các trường tổ chức thi riêng.

Năm nay, cơ hội vào đại học, cao đẳng lớn hơn 2013 vì vừa có kỳ thi chung vừa có kỳ thi riêng. Với 2 đợt thi riêng trong năm, cộng với thi chung, thí sinh hoàn toàn có nhiều hơn 3 cơ hội vào các trường đại học, cao đẳng. Điều quan trọng là các em phải nắm vững kiến thức và thông tin tuyển sinh của từng trường.

Bộ đang cùng các cơ quan liên quan rà soát tình hình cụ thể. Sau hội nghị giáo dục đại học, Bộ sẽ chính thức điều chỉnh ưu tiên cho thí sinh các vùng miền; sẽ có thay đổi trong năm tới, tuy nhiên đối tượng, mức điểm không thay đổi nhiều. Các trường tuyển sinh chung hay riêng đều phải đảm bảo quyền lợi cho thí sinh.